ныхас кæнын

Дыууæ лæппын хæфсы ссæст хæмпæлмæ сбырыдысты æмæ ныхас кæнынц. – Два лягушонка взобрались на примятый бурьян и стали беседовать. (Брытъиаты Е., Цад)

Иу индиаг сахар Сураты уыди кофецымæн. Уырдæм алы бæстæтæй æмбырд кодтой бæлццæттæ æмæ-иу арæх ныхас кодтой. – Была в индийском городе Сурате кофейная. И сходились туда из разных земель проезжие и иностранцы и часто беседовали. (Л. Толстой, Суратская кофейня. Тæлмацгæнæг – Æмбалты Ц.)

ныхасыздæхт – лингв. диалект, говор

ныхасы хай – грам. часть речи

Лæппу ракодта, уæдæ цы уыдаид, бæлæтты ныхас кæрæй-кæронмæ æлдары фырт æмæ Ацырухсæн. – Мальчику ничего больше не оставалось, как передать сыну князя и Ацырухс разговор голубей. (Брытъиаты Е., Ацырухс)

Уырыссаг æвзаг «мадæлон» кæмæн ссис, фæлæ культурæ æмæ ирон æгъдау æмгæрон кæмæ не 'рцыдысты, уыдон нын нæ уæздан æвзагмæ кæсынц схъæлæй, æнæрвæссонæй. Ома, нæ европæйаг культурæ иронау ныхас кæнгæйæ куыд хъуамæ равдисæм? Япойнаг фарфоры зынаргъ къусæй бразилиаг къофи куы цымай, уæд иронау дзурыны онг дæхи куыд хъуамæ æрдæлæмæ кæнай? – Те, для кого русский язык стал родным, и у которых и в помине нет культуры и нрава осетинского, смотрят на наш благородный язык с презрением и брезгливостью. Как, мол, мы можем свою европейскую культуру продемонстрировать с помощью осетинской речи? Ну как можно пить бразильский кофе из чашки из дорогого японского фарфора и одновременно опуститься до разговоров на осетинском языке? (Булкъаты М., «Мах дуг»)

Æмæ дзы алы ран дæр фенæн вæййы уыцы-иу уавæр: мæрддзыгой адæм фæкъордтæ вæййынц, æмæ дзы бирæтæн бацайдагъ вæййы хъæр ныхас, райдайынц искæйты кой кæнын, царды ахсджиаг фарстатыл дзурын, ахизынц политикæмæ, дун-дунеты хабæрттæм. – И повсюду можно увидеть такую картину: люди, пришедшие на похороны, разбиваются на группы, и многие пускаются громко разговаривать, начинают о ком-нибудь сплетничать, говорить о насущных вопросах, переходят на политические и общечеловеческие темы. (Газет «Стыр ныхас», 2008 аз, №5)

Уæды хицæуттæ нын-иу нæ журналтæн æхца радих кæнынæй зæрдæ бавæрдтой, фæлæ-иу фылдæр хатт сæ ныхасæн хицау нæ разындысты. – Тогдашняя власть обещала нам выделить на журналы деньги, но, как правило, власти предержащие слово свое не сдерживали. (Хъодзаты Æ., Æмæ дзырд уыди Хуыцау)

фæрссаг ныхас – грам. косвенная речь

фæрссаг хауæн – грам. косвенный падеж

Иннæ аз ма 110 азы æххæст кæны нæ разагъды поэт, нæ литературæйы астæуккаг цæджындзтæй иу – Малиты Георгийыл. – Также в следующем году исполняется 110 лет нашему прославленному поэту, одному из столпов нашей литературы – Георгию Малиеву. (Хъодзаты Æ., Æмæ дзырд уыди Хуыцау)

Нарты разагъды Уырызмæг! – О, знаменитый нарт Урузмаг! (Дзаболаты Х., Нартон удыхъæд)

... адæмы æхсæн разагъды лæгыл кæй у нымад, æмæ ахæм адæймаджы ныхасæн та аргъ кæнын кæй хъæуы. –... среди народа он пользуется авторитетом, и слово такого человека надо уважать. (Гуыцмæзты А., Дæ уды фарн)

Хъæдысæры Айлартæм бирæ разагъды лæгтæ уыди… – У Айларовых из Кадисара было много авторитетных мужей… (Айларты И., Æвзонджы бонты мысинæгтæ)